Yaratıcı Kaykay: Alternatif Kaykay Sahnesine Kısa Bir Bakış
Dışarıdan bakıldığında anlaşılması zor olabilse de kaykay; bir spor dalı veya hobiden öte, sokaklardan olimpiyatlara kadar geniş bir alanı kapsayan kültürü temsil ediyor. Daha yakından bakınca, bu kültürün içerisinde kendine has bir tarz yaratıp, bu sporun farklı noktalara evrilmesinde önemli roller oynayan bazı figür ve oluşumlar var.
50’li yıllarda, sörfçülerin dalgalardan sokağa taşımasıyla başlayan ve o zamanlar 'asfalt sörfü' olarak adlandırılan spor, bu on yılın sonunda ilk popülerlik zirvesine ulaştı. 1963 yılında, California Hermosa Beach'de yapılan ilk kaykay yarışmasında kaykay artık sadece 'cruising' kategorisiyle anılmıyordu; serbest stil ve slalom gibi farklı sürüş teknikleri keşfedilmişti. 70’lerde çıkan yeni dergiler ve sporun Avrupa'ya yayılması iyice popülerleşmesine sebep oldu. 1978 yılında, Alan Gelfand tarafından keşfedilen ollie hareketi, kaykay için devrim sayılabilecek nitelikte bir sıçrama yaşattı ve 'sokak kaykayı' tarzının doğmasına öncü oldu.
80’li yıllarda, Rodney Mullen ollie hareketine eklediği birçok farklı varyasyon ile freestyle kaykay tarzını keşfetti. Santa Cruz, Powell Peralta ve Vision gibi markaların çıkışı, Tony Hawk ve Steve Caballero gibi isimlerden oluşan The Bones Brigade takımı kaykay kültürünün genişlemesine ve 'vert' olarak anılan rampa tarzının doğuşuna öncü oldu. 1987 yılında çıkan 'The Search for Animal Chin' gibi videolarda kaykaycılar yeteneklerini sergilediler ve birçok insanın bu spora yönelmesine önayak oldular. Kaykay bu noktadan sonra giderek globalleşti ve Avrupa, Avusturalya ve Japonya gibi bölgelerde de popüler hale geldi.
90'lı yıllarda çıkan yeni markalar, kaykay dergileri ve X-Games gibi yarışmalar kaykay trendinin gelişmesine yardımcı oldu ve bugün hâlâ aktif olan birçok marka ve oluşumun temelleri atıldı.
Günümüzde, bu endüstri daha önce hiç olmadığı kadar büyük ve popüler durumda. Bu popüler sahne içerisinde, mükemmeliyetçilikten ve tekdüzelikten uzaklaşıp amacı sadece eğlenmek olan bir kısım insan var. Bu insanlar; keşfettikleri yeni hareketler, kaykayı sürüş biçimleri ve farklı bakış açıları ile kendilerine has tarzlar ve mental modeller oluşturmuşlar. Bazen de kaykay malzemelerini manipüle ederek ortaya bambaşka oyuncaklar çıkarmışlar.
Listenin başında; adı freestyle kaykay ile anılan ve kaykayın temelini oluşturan birçok hareketin mucidi olan Rodney Mullen var.
Rodney Mullen
Aralarında flatground ollie, kickflip, heelflip ve 360 flip gibi birçok temel hareketin de bulunduğu 30’dan fazla kaykay hareketinin yaratıcısı. 'Modern sokak kaykayının vaftiz babası' olarak anılan ve henüz 14 yaşındayken freestyle kaykay dünya şampiyonu olan Rodney Mullen, günümüzde hala kaymaya tam gaz devam ediyor.
Mike Valelly
New Jersey doğumlu kaykaycı, Virginia Beach’teki yerel bir yarışmada Lance Mountain ve Stacy Peralta gibi efsanevi kaykaycıların dikkatini çekerek henüz 16 yaşındayken amatör sponsorluk kazandı. Bundan sadece bir yıl sonra, Toronto’da kazandığı bir vert yarışmasında profesyonel kaykaycı unvanını kazandı. Kaykay sürüş tarzı old-school olarak tanımlanabilecek Mike V, aynı zamanda müzik sahnesiyle de yakından ilgili. Mike V & the Rats ve Revolution Mother gibi müzik gruplarının yanında Black Flag (liseliler ele geçirmeden hemen önce) grubunun Greg Ginn’den sonra en uzun soluklu üyesiydi.
Richie Jackson
'Renkli' olarak tanımlanabilecek bir görünüm ve kayış tarzına sahip Yeni Zelandalı kaykaycının, çevreyi ve objeleri farklı bir bakış açısı ile değerlendirerek yarattığı sekansları izlemek bir hayli keyifli. Hippi estetiği ve kaykayın birleştiği lezzetli bir kombinasyon.
Bonus: Richie Jackson ile Patrick Melcherın birlikte yer aldığı bu video da göz atmaya değer (RIP Joe Strummer).
Andy Anderson
Powell Peralta’nın öğrencisi olan Avusturalya kökenli Andy Anderson, son yıllarda karşılaştığım en yaratıcı isim. Olimpiyatlar da dahil olmak üzere birçok farklı yarışmaya katılan ve derece alan kaykaycı, old school, freestyle ve modern sürüş tarzlarını kendince harmanlayarak izlemesi çok keyifli bir tarz ortaya koymuş.
Gou Miyagi
Crazy Ass Japanese Skater videosunu ilk kez izlediğimde ne yaptığını pek anlayamadığım (sanırım hala öyle) Gou Miyagi, denediği hareketler ve spot tercihleri ile listedeki en sıradışı kaykaycı olabilir.
William Spencer
Skate Ninja olarak da bilinen William Spencer, dublörlük yeteneklerini kaykay tarzıyla birleştirip oldukça cesur hareketler deniyor. Onu The Amazing Spider-Man’de Andrew Garfield’ın dublörü olarak izlemiş olmanız olası.
Manramp
Listede yer verilen kişilerden bir hayli farklı olarak, şimdi bahsedeceğim kişi bir kaykay rampası. Onu birçok videoda bir kicker, manny pad, ledge veya herhangi bir formda görmek mümkün.
Muazzam…
Fancy Lad
Bu listede beni en çok etkileyen, ilk izlediğim anda ne hissedeceğimi pek bilemediğim fakat daha çok izledikçe benim için bir favoriye dönüşen oluşum: Fancy Lad. Sadece yaptıkları hareketlerle değil; kaykaya uyguladıkları fiziksel manipülasyon ve obje kullanımları ile yaratıcılığın sınırlarını zorluyorlar. Bu stili videolarında kullandıkları görsel dil ve anlatım ile birleştirince ortaya seyir zevki aşırı yüksek içerikler çıkıyor.
Yaptıkları uzun metraj filmlerden biri olan Is This Skateboarding'in başlığı durumu özetliyor.
Worble
Kendilerini 'World’s worst skate crew' olarak tanımlayan Worble Crew, bu liste kapsamı için pek uygun olmasa da yaptıkları videolar göz atmaya değer.